Met elkaar verweven crises in velerlei gedaanten

Bijgestelde prognoses
Hoewel u en ons het ene financieel-economische doemscenario na het andere wordt voorgehouden door experts van verschillende instituten, die allen op zich kenners van 'de markt' zouden moeten zijn, is nu wel gebleken dat al die 'geleerden' het niet eens zijn, en dat op zich is vanzelfsprekend legitiem, zeker indien de diverse kenners van het gebeuren allen — of meerderen van hen — een ander uitgangspunt nemen. Zo werd, direct aan het begin van de kredietcrisis, beweerd dat Nederland, met zijn sterke positie binnen West-Europa, als enige staat in 2009 nog een economische groei van ongeveer één procent zou meemaken. Inmiddels zijn al die prognoses alweer diverse malen bijgesteld of door derden als achterhaald gekwalificeerd.
Ondertussen doen de meeste consumenten of er niets aan de hand is en geven ze het geld in de laatste maand van 2008 wel uit — iets dat ze in het voorafgaande half jaar veel minder hebben gedaan, en daarvoor, vooral in de Duitse Bondsrepubliek, voorzichtig bestraffend zijn toegesproken door politici, die al enige tijd de klacht hadden geuit dat de mensen op hun geld bleven zitten in plaats van het zinvol uit te geven om op die manier eveneens de binnenlandse navraag te consolideren en daarmee enige economische impulsen ten faveure van het maatschappelijk-financiële klimaat te bewerkstelligen.

Kersttoespraken
Maar de talrijke aanvragen om werktijdverkorting in diverse staten van de Europese Unie wijst er toch op dat er werkelijk problemen zijn van niet geringe omvang, welke niet door alle verantwoordelijke politici in de diverse landen op hun juiste waarde worden geschat, althans niet in hun publieke uitspraken. Maar dat er wel degelijk een zware periode op de mensen in het westen afkomt, lijdt geen twijfel. Vooral de toespraken van openbare figuren als de Belgische koning, die in zijn kerstboodschap meldde dat geld niet alles betekent voor een gezegend leven, en dat we in die crisis ook een uitdaging zouden moeten zien die verder reikt dan alleen de eigen vier muren. Hoewel dat op zich een onderdeel van een kerstboodschap van elk jaar zou kunnen zijn, is en blijft deze vorm van attenderen wellicht niet de slechtste, aangezien er in België nog steeds veel monarchisten zijn die menen dat zo'n koning wel zal weten waarover hij het heeft.
Het valt te hopen dat eventuele twijfelaars vooral handelen naar het dringende advies van die opper-Belg.

Waarschuwende bisschoppen
In de Bondsrepubliek Duitsland hebben twee bekende bisschoppen zich uitgesproken tegen de verheerlijking van het geld: als eerste de Berlijnse bisschop Huber, die het fenomeen schraapzucht aan de kaak stelde als de dans om het gouden kalf, verwijzende naar de heilige schrift [1]. Zijn Keulse collega Meisner kwalificeerde het gedrag van (bepaalde) bankiers als schokkend en hij zei dat teveel geld op een rekening ook niet goed is. Hij ging zelfs zo ver om te vertellen hoe groot het saldo van zijn eigen rekening is.
De vraag is echter in welke mate de oogkleppen weer strak getrokken zullen worden als straks 2009 is losgebroken en dan, wellicht sneller en zeker, de nieuwe jobstijdingen en andere onheilsboodschappen de armsten weer zullen treffen. Komen de kerkleiders dan ook in actie om gevolg te geven aan de eigen gedachten en uitspraken om te laten zien dat zij wel degelijk een functie hebben — en ook bereid zijn die waar te nemen — in strijd tegen het verval van maatschappelijke zeden en gebruiken en waarden, en daarvoor eerst even hun eigen preoccupatie met een opperwezen opzij zetten om in de dagelijkse praktijk degenen aan de allerdiepste onderkant van de samenleving daadwerkelijk te steunen.
Het zal niet lang (meer) duren voordat we kunnen vaststellen of hun publiekelijk uitgevente woorden van nu dan ook in de praktijk enige intrinsieke waarde vertegenwoordigen.
__________
[1] De dans om het gouden kalf is te vinden in 'de Boeken des Ouden Verbonds', in het tweede boek van het Pentateuch: Exodus, met name in hoofdstuk 6.